Wie een erfenis afwikkelt, en dus: wie bevoegd is om de zaken te regelen, hangt onder andere af van de vraag of er door erflater een testament is opgestelt.
Als er een testament is opgesteld wordt daarin vaak een executeur benoemd. De executeur is dan – als hij de benoeming aanvaardt – de persoon die, met uitsluiting van de erfgenamen, bepaalt hoe de afwikkeling van de erfenis plaatsvindt.
Als er geen testament is, of als er in het testament geen executeur is benoemd, wordt de erfenis in beginsel afgewikkeld door de erfgenamen samen, de erfgenamen kunnen dan ook één van de erfgenamen de bevoegdheid (machtiging) geven om dat namens de overige erfgenamen te doen.
Als de erfgenamen het niet eens worden kunnen zij de rechter vragen om te bepalen hoe de erfenis moet worden afgewikkeld en verdeeld.
In sommige gevallen, bijvoorbeeld de gevallen waarin een van de erfgenamen de nalatenschap beneficiair heeft aanvaard, zal de rechtbank een vereffenaar benoemen. Als een vereffenaar is benoemd zal de vereffenaar de persoon zijn die bepaalt hoe de erfenis wordt afgewikkeld. In de wet staat omschreven aan welke regels de vereffenaar zich moet houden. De vereffenaar zal zijn kosten bij de erfgenamen in rekening brengen.